*** دردست ساختمان  **

English Section

 

حکیم عنایت‌الله

در کتاب پادشاه نامه لاهوری صفحه ۳۹۷ «حکیم عنایت الله»  پدر «حکیم محمد داود» شناسائی میشود که خود پزشک معروفی میبایستی بوده چون لاهوری میگوید «حکیم محمد داود» پس از فوت پدر پزشک معتمد شاه عباس شده وسپس «سرآمد» پزشکان درباری میشود.   از جستجو در اینترنت  به عنوان «حکیم عنایت الله»  فقط به یک نام  پزشگ برمیخوریم و آن «حکیم عنایت الله یزدی» درجلد دوم «تاریخ پزشگی» دانشنامه پزشگی انتشارات سرمدی  است. 
مدرکی در دست نیست که به ما نشان بدهد که حتما این دو به یک نفر عطف میشوند. تنها نکته دیگری که با جستجو در اینترنت پیدا شد، مطلبی بسیار جالب در مورد زن حکیم عنایت الله از نوشته ای به عنوان «سیر تحول جایگاه زن در تاریخ پزشکی»ست.

برداشته از سیر تحول جایگاه زن در تاریخ پزشکی نوشته الهه باقری:

یکی از پزشکان زن ماهر ایرانی که در عالم آرای عباسی از وی به عنوان حکیمهٔ حرم شاه عباس اول ‏یاد شده است. دختر مولانا زین حکیم یزدی و همسر حکیم عنایت الله یزدی از پزشکان معروف دورهٔ شاه ‏عباس اول است و متاسفانه این زن دانشمند که نام وی نامشخص است، طبیبی حاذق و بی‌نظیر بود و زنان حرم ‏شاه عباس را درمان می‌کرد. البته در دوران‌های دیگر هم زنان بوده‌اند که به کار طبابت می‌پرداختند اما به ‏دلیل محیط نامساعد اثری از آن‌ها باقی نمانده است. ‏‏ «حکیم عنایت الله یزدی که درسلک اطبای سرکارخاصه شریف منسلک ومعالج خوب بود، زوجه‌اش ‏که صبیه مولانا زین الدین حکیم یزدی است که به حذاقت وتصرفات ذهنی مشهور و بی‌دلیل بودوحکیمه ‏خدمه حرم محترم است و خود در خدمت اشرف زیاده از دیگر حکما قرب و منزلت و محرمیت یافته همیشه ‏به شرف مکالمه و همزبانی امتیاز داشت.». [تاریخ عالم آرای عباسی، ص۹۵۵] ‏


 تاریخ پزشکی جلد دوم

فهرست
عنوان                                                                                                         
پیشگفتار
اظهارنظرهای ارباب اندیشه و مقامات علمی و فرهنگی
دکتر غلامعلی افروز، استاد دانشگاه تهران و رییس پیشین دانشگاه تهران
دکتر محسمن بهرامی، دانشیار و رییس پژوهشکدۀ فن‌آوریهای نو
دکتر علی‌اکبر بهرمان، استاد دانشکدۀ دندانپزشکی
دکتر ناصر پارسا، محقق ارشد و پژوهشگر سرطان‌شناسی
دکتر سید مهدی پورمقیم متخصص امراض داخلی (ساکن آلمان)
دکتر رضا رسا، پزشک متخصص (ساکن آمریکا)
دکتر محمدرضا سرمدی عضو هیئت علمی دانشگاه پیام‌نور (تهران)
دکتر حمید‌گورابی عضو هیئت دانشگاه علوم پزشکی ایران
محمدرضا نامنی، استاد دانشگاه و مدیر مؤسسۀ استثنایی عصای سفید
 
فصل اول: پزشکی ودرمان دوران مغول و تیموریان
خواجه رشیدالدین فضل‌الله
نجیب‌الدین سمرقندی
ابن‌نفیس قرشی
قطب‌الدین شیرازی
علامه شمس‌الدین محمدبن محمود آملی
حاجی زین‌الدین عطار، ابن کُتبی
افضل الله کرمانی
غیاث مُتطبّب
خواجه شهاب‌الدین عبدالکریم ناگوری
ابوزین کحال
منصوربن محمدبن یوسف بن الیاس
تألیفات معتبر دورۀ مغول و تیموریان
 
فصل دوم: پزشکی و درمان دورۀ صفویه
پزشکان نامدار
بهاءالدوله (نوربخش)
یوسف‌بن محمد هروی
سلطانعلی گنابادی
علاءالدین تبریزی
امیر غیاث‌الدین منصور دشتکی شیرازی
حکیم عمادالدین محمودبن مسعود شیرازی
حکیم ابونصر گیلانی
حکیم خیری طبیب تهرانی
حکیم رکنای کاشانی
نظام‌الدین احمد گیلانی
حکیم شفایی اصفهانی
حکیم عنایت‌الله یزدی
حکیم سیف‌الدین مظفر کاشی
حکیم یوسف
نورالدین شیرازی
میرمحمد اکبر
حکیم ابوالفتح گیلانی (مسیح‌الدین)
حکیم میر محمدهاشم گیلانی
حکیم علی گیلانی
حکیم مؤمن تنکابنی
مقام طبی و علمی تحفۀ حکیم مؤمن
چاپ کتاب تحفۀ حکیم مؤمن
پزشکی و درمان صفویه در یک نگاه
 
فصل سوم: پزشکی و درمان افشاریه و زندیه
پزشکان مشهور
میرزا محمدهاشم خان علوی (علوی خان)
میرزا محمد نصیرالدین اصفهانی
«میرحسین بن محمد هادی علوی عقیلی شیرازی» طبیب خراسانی الاصل
طبیب اصفهانی
حکیم لطفی شیرازی
 
فصل چهارم: خدمات پزشکان ایرانی در هند
اسامی پزشکان مهاجر
کتب خطی فارسی
چاپ کتب فارسی
کتب طبی خطی به زبان عربی
کتب طبی عربی چاپ شده
نام بعضی از اطباء معروف ایران در هند
 
فصل پنجم: پزشکی و درمان دورۀ قاجاریه
آغاز اعزام محصل به اروپا

*** UNDER CONSTRUCTION ***

Hakim Enaytollah Yazdi

Searching Hakim Enuyatollah yielded a person of the same name as one of the famous physicians of Shah Abbas, namely Hakim Enyatollah Yazdi (meaning of the city Yazd) from Volume 2 History of Medicine Encyclopaedia published in Iran. Searching further on Hakim Enyatollah Yazdi did not yield any further results except for one very interesting item on history of women physicians in Iran quoting a history of Shah Abbas written by one of his scribes (Tarikh e Alam-Araye Abbassi Page 955) it gives the following information on Hakim Enyatollah's wife:

One of the skilled physicians appointed as the Harem's lady doctor was the daughter of Molana Zain o Din e Hakim i Yazdi and wife of Hakim Enyatollah Yazdi who was one of the prominent physicians of the Shah Abbas I's reign. Unfortunately the name of this learned woman has not been identified. She was a highly competent, and unique doctor who looked after the ladies in the Harem. She was famous for her expertise, and mental poweress. She was respected to such an extent by other physicians and peers that she was treated as an equal (by the men).